Czechówka

CZECHÓWKA — (Czechowa Wola — 1398, Czechonowka — 1448, Czechowawola — 1458, Czechowka alias Czechowa Wolya — 1470-80, Czechiowka — 1581, Ciechowka — 1629, Czchowka lub Ciechowka — 1680). Nazwa wsi pochodzi od założyciela (zasadźcy), który podjął się założenia wsi na prawie niemieckim i mógł być Czechem z pochodzenia. Wieś leży we wschodniej części gminy na północ od Zakliczyna. We wsi mieszka obecnie ponad 1000 osób. Brak źródeł pisanych nie pozwala ustalić dokładnej daty powstania wsi. Prawdopodobnie miało to miejsce w końcu XIII lub na początku XIV wieku.

Wieś od chwili powstania należała do rodu rycerskiego pieczętujących się herbem Trąby władających również pobliskim Zakliczynem. Czechówka zawsze należała do parafii w Zakliczynie. Część wsi do 1426 roku należała do Jana z Zakliczyna, wójta Myślenic, a później do Mikołaja ze Stojowic (herbu Trąby), po jego śmierci w 1438 przechodzi na jego syna Jana (również ze Stojowic). Ostatecznie cała Czechówka w rękach Stojowskich znalazła się w roku 1469. Tenże Jan w roku 1498 przepisuje wieś swojemu synowi Jordanowi (Stojowskiemu). Nie ulega wątpliwości, że Stojowscy byli spokrewnieni z Jordanami.

Jan Długosz w Liber Beneficiorum jako właściciela wsi wymienia rycerza Mikołaja Stojowskiego herbu Trąby (błędnie, gdyż właścicielem był jego syn Jan, a on sam nie żył od... 1438 roku!). We wsi było 2 łany kmiece, były również role zagrodników oraz 2 karczmy. Poboru w roku 1489 i 1500 dokonano z 7 łanów kmiecych, w latach 1491-99 z 5 łanów kmiecych, a w 1508 z 6 łanów kmiecych. Dziesięcinę snopową i konopną z łanów kmiecych, karczem i zagród o wartości 5 grzywien oddawano prebendzie Góreckiej w kapitule krakowskiej. W roku 1530 poboru podatku dokonano z 7 ½ łana kmiecego i karczmy. Lustracja z 1581 roku wymienia jako właściciela wsi — Krzysztofa Stojowskiego. We wsi było w tym czasie 2 ½ łana kmiecego (5 łanów Stojowscy zapewne włączyli do swojego folwarku w Stojowicach) i 3 zagrodników bez pełnej roli (mniej niż ¼ łana). Rejestr nic nie wspomina o karczmie. Na przełomie XVI i XVII rodzina Stojowskich odsprzedała wieś Lubomirskim herbu Szreniawa.

Rejestr Poborowy woj. krakowskiego z 1629 roku podaje, że właścicielem wsi jest Stanisław Lubomirski, hrabia na Wiśniczu, wojewoda ruski i starosta dobczycki. Poboru dokonano z 2 ½ łana kmiecego, 3 zagrodników bez pełnej roli i młyna z jednym kołem dorocznym. Rejestr ten nadal nic nie wspomina o karczmie. Kolejny rejestr poborowy z roku 1680 (1674) potwierdza ten stan, ale wynika z niego, że zmienił się właściciel, teraz jest nim Józef Karol Lubomirski, marszałek koronny, hrabia na Wiśniczu i Tarnowie, starosta niepołomicki. W rękach Lubomirskich wieś pozostawała do połowy XVIII wieku. W końcu XVIII wieku i na początku wieku XIX wieś przechodziła z rąk do rąk.

Od początku istnienia wieś należała do parafii rzymsko-katolickiej p.w. Wszystkich Świętych w Zakliczynie. Od początku XV wieku do 1772 roku wieś należała do powiatu szczyrzyckiego (siedziba starosty w Dobczycach).

Opracowano na podstawie Oficjalnego Serwisu Urzędu Gminy Siepraw